Wypadki drogowe to jedne z najpoważniejszych zdarzeń w ruchu lądowym, nie tylko z perspektywy konsekwencji dla osób poszkodowanych, ale również z perspektywy odpowiedzialności prawnej dla sprawców.

Spis treści:

• Wypadek drogowy a kolizja – istotne różnice
• Art. 177 Kodeksu karnego
• Art. 173 Kodeksu karnego – katastrofa w ruchu lądowym 
• Dodatkowe sankcje
• Kwalifikacja uszczerbku na zdrowiu

 

Wypadek drogowy a kolizja – istotne różnice

W polskim prawie rozróżnia się kolizję drogową od wypadku drogowego, co ma istotne znaczenie dla odpowiedzialności karnej.

Kolizja to zdarzenie, w którym uczestnicy doznają co najwyżej drobnych obrażeń ciała, trwających do 7 dni lub nie doznają ich wcale — najczęściej mamy do czynienia z uszkodzeniem pojazdów. Natomiast wypadek drogowy definiuje się jako zdarzenie, w którym osoby doznają obrażeń przekraczających 7 dni lub śmierci.

Odpowiedzialność karna za spowodowanie wypadku drogowego powstaje wtedy, gdy dochodzi do poważnych obrażeń ciała lub śmierci — czyli wtedy, gdy mamy do czynienia z wypadkiem, a nie tylko kolizją.

 

Art. 177 Kodeksu karnego

Podstawową normą w polskim prawie karnym dotyczącą wypadków drogowych jest art. 177 k.k., który rozróżnia odpowiedzialność w zależności od skutków zdarzenia:

• Za spowodowanie obrażeń ciała skutkujących czasową niezdolnością do pracy lub do wykonywania codziennych czynności przez ponad 7 dni, grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności. Jeśli pokrzywdzony jest osobą bliską (np. współmałżonek, rodzic, dziecko), ściganie następuje tylko na jej wniosek.

• W przypadku, gdy skutkiem wypadku jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, kara wzrasta i wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Ciężki uszczerbek na zdrowiu oznacza m.in. trwałe kalectwo, trwałą niezdolność do pracy czy chorobę realnie zagrażającą życiu.

 

 

Art. 173 Kodeksu karnego – katastrofa w ruchu lądowym

Jeśli skutki zdarzenia są znacznie poważniejsze i obejmują np. wiele osób poszkodowanych lub poważne zniszczenia mienia w wielkich rozmiarach, mówimy o katastrofie w ruchu lądowym. Za jej spowodowanie grozi surowsza kara — od 3 miesięcy do 15 lat pozbawienia wolności. Przepis ten jest stosowany rzadziej, ale pozwala na sankcjonowanie szczególnie groźnych zdarzeń o charakterze masowym lub o poważnych konsekwencjach dla życia i zdrowia wielu osób.

 

Dodatkowe sankcje

Spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu lub narkotyków znacznie zaostrza odpowiedzialność karną. Dolna i górna granica kary zwiększa się o połowę — przykładowo za spowodowanie wypadku z obrażeniami ciała grozi kara do 4,5 roku pozbawienia wolności.

W przypadku ciężkiego uszczerbku na zdrowiu przez nietrzeźwego sprawcę, sąd musi wymierzyć karę nie niższą niż 3 lata. Za śmierć natomiast kara zaczyna się od 5 lat i może sięgnąć nawet 20 lat. Ucieczka z miejsca zdarzenia podnosi surowość kary i często skutkuje obligatoryjnym zakazem prowadzenia pojazdów.

 

Poza karą pozbawienia wolności sprawca może otrzymać także inne sankcje:

• Zakaz prowadzenia pojazdów — od 1 roku do 15 lat, w szczególnych sytuacjach (np. po alkoholu, ucieczce z miejsca) obowiązkowo na co najmniej 3 lata, a nawet dożywotnio przy recydywie.

• Przepadek lub konfiskata pojazdu — zwłaszcza gdy alkohol przekracza 1 promil.

• Obowiązek wypłaty zadośćuczynienia (nawiązki) pokrzywdzonym — co najmniej 10 tys. zł, a w przypadku śmierci — na rzecz najbliższych ofiary.

 

 

Kwalifikacja uszczerbku na zdrowiu

Kluczowym czynnikiem jest kwalifikacja uszczerbku na zdrowiu jako lekkiego, średniego lub ciężkiego.

Ciężki uszczerbek obejmuje m.in. utratę wzroku, słuchu, zdolności do pracy, trwałe kalectwo, poważne choroby psychiczne lub fizyczne. W takich przypadkach kary są dużo surowsze — do 8 lat więzienia. Lżejsze obrażenia skutkują karą do 3 lat. Przepisy nie wymagają, by sprawca działał umyślnie, odpowiedzialność powstaje także za nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa.

 

Wsparcie adwokata w sprawach karnych

Uczestnictwo w wypadku drogowym to sytuacja wyjątkowo stresująca i trudna. Należy pamiętać, że takie zdarzenia najczęściej mają charakter niezamierzony. Choć w niektórych przypadkach okoliczności wydają się jednoznaczne to nie zawsze tak jest. Odpowiedzialność karna za wypadek komunikacyjny często zależy od udowodnienia, że pomiędzy działaniem kierowcy a skutkiem zdarzenia istniał związek przyczynowy – a to nie zawsze prowadzi do wyroku skazującego. Dlatego warto skonsultować się z adwokatem, który pomoże ocenić sytuację i wskazać najlepszy kierunek obrony.

 

 

Jeśli potrzebujesz fachowej i kompleksowej pomocy prawnej w sprawach karnych zgłoś się do Kancelarii Adwokackiej TOKLES. Skontaktuj się z nami telefonicznie: +48 782 472 482, za pośrednictwem e-mail: kancelaria@tokles.pl lub umów się na konsultację korzystając z formularza kontaktowego, dostępnego na stronie.